สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติฯ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ มนินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชติฯ (อุเปกฺขินฺทฺริยมูลกํ)

[342] (ก) ยสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปญฺญินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตาฯ

(ข) ยสฺส วา ปน ปญฺญินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ สทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ ปญฺญินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติฯ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ปญฺญินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ สทฺธินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชติฯ

(ก) ยสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตาฯ

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ สทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติฯ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ มนินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ สทฺธินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชติฯ (สทฺธินฺทฺริยมูลกํ)

[343] (ก) ยสฺส ปญฺญินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตาฯ

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ปญฺญินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ ญาณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ปญฺญินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติฯ ญาณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต ญาณสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ มนินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ปญฺญินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชติฯ (ปญฺญินฺทฺริยมูลกํ)

(ข) อนุโลมโอกาโส

[344] ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?…เป.…ฯ

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

[345] (ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถฯ อิตเรสํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชติ โสตินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิตฺถฯ